Đổi thay “thánh địa ma túy” xứ Nghệ (4): Người đương đầu với tử thần

Từng được ví là “thánh địa ma túy” nhưng giờ đây, bản Xốp Mạt, xã Lượng Minh, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An đã khoác lên mình một tấm áo mới sau rất nhiều cố gắng của chính quyền, các ban, ngành chức năng và của chính những người dân nơi đây.

• Đà Nẵng: Người nhiễm HIV/AIDS tình dục đồng tính tăng mạnh
• Xác minh bí thư xã và nữ cấp dưới chốt cửa phòng, “làm việc” trong đêm ở trụ sở
• Cháy trường mầm non, người lớn trèo mái tôn, bắc thang gỗ giải cứu các cháu nhỏ

Hậu duệ của trưởng bản buôn ma túy

Một điều ít ai biết, trưởng bản Xốp Mạt Lô Văn Phê hiện nay chính là người cháu của “ông trùm” ma túy Lô Văn Tuấn. Kẻ này đã làm trưởng bản Xốp Mạt trong 17 năm. Tuấn đã gây chao đảo không những cho bản Xốp Mạt mà cả huyện Tương Dương khi điều hành đường dây buôn bán ma túy xuyên quốc gia trong hơn 10 năm. Cho đến thời điểm này, không ai biết Tuấn đã làm bao nhiêu gia đình tan nát, bao nhiêu con người chết do ma túy và HIV.

“Lô Văn Tuấn là bác cả trong nhà, tôi cũng chưa bao giờ giấu giếm việc này cả. Tôi cho rằng đó là một tấm gương để mình tự răn đe, tự nhắc nhở không nên bước theo vết xe đổ đó”, trưởng bản Xốp Mạt cho hay. Cũng chính vì những việc làm của người bác đã khiến cho bản làng tan hoang, nên Lô Văn Phê từ khi còn là thanh niên đã quyết định bằng chính bàn tay của mình khôi phục lại cuộc sống cho người dân.

Sau khi học hết THPT, anh Lô Văn Phê không đi miền Bắc kiếm việc làm như bạn bè cùng trang lứa, mà năng nổ tham gia các công tác đoàn và chính quyền địa phương. Anh hi vọng rằng, chỉ cần cố gắng thì sẽ vực dậy được bản làng, để mọi người không xem nơi này là “thánh địa ma túy” nữa.

“Thời điểm này bác Tuấn mới bị bắt không lâu, các con nghiện khác đấu đá nhau để lên thay chức “ông trùm” nên tình hình trật tự trên địa bàn vô cùng hỗn loạn. Không những thế, vì ma túy tàn phá nên nhiều gia đình bị ly tán, các thanh niên chủ yếu đi vận chuyển, trong bản chỉ còn người già, phụ nữ và trẻ em. Tôi thời điểm đó còn trẻ người, chưa biết làm gì cả nên mất phương hướng”, anh Phê nhớ lại.

Người dân trong bản ghét ma túy bao nhiêu, thì ghét “Tuấn trưởng bản” bấy nhiêu, cũng vì vậy nên gia đình anh Lô Văn Phê không tránh khỏi được những ánh mắt căm tức. May sao, chính quyền xã Lượng Minh và Công an huyện Tương Dương đã nhìn thấy được tố chất và nhiệt huyết trong con người của chàng thanh niên trẻ, nên đã hướng dẫn đưa anh vào con đường đúng đắn.

Năm 2006, anh Lô Văn Phê được tham gia vào đội ngũ công an viên xã Lượng Minh. Cũng từ đây, anh hoạt động năng nổ cùng Ban công an xã và Công an huyện Tương Dương triệt phá nhiều tụ điểm ma túy, bắt giữ các “ông trùm” gieo giắc “cái chết trắng” cho bản làng. Năm 2008, anh Phê được người dân dần dần tin tưởng bầu vào chức Bí thư chi bộ bản Xốp Mạt.

Ông Vi Văn Thủy, Trưởng Công an xã Lượng Minh cho hay: “Kể ra thì ngắn gọn nhưng đó là cả quá trình phấn đấu không biết ngừng nghỉ của anh Lô Văn Phê. Anh là một thanh niên có nghị lực, thông minh, sáng dạ. Tài năng của anh Phê giống y hệt người bác Lô Văn Tuấn. Ông Tuấn được người dân và chính quyền tin tưởng nhưng cuối cùng lại là “ông trùm” ma túy, nên thời gian đầu anh Phê không được lòng mọi người cũng vì lý do như vậy. Nhưng có một điểm khiến anh Phê khác ông Tuấn, đó là biết suy nghĩ  và chăm lo cho người dân bản Xốp Mạt”.

Người tạo ra kỳ tích cho “thủ phủ” ma túy

Năm 2013, để cắt khỏi tuyến đường trung chuyển ma túy từ Lào vào Việt Nam và đảm bảo an toàn cho người dân trước tình trạng sạt lở đất, tỉnh Nghệ An cùng huyện Tương Dương đã quyết định di dời bản Xốp Mạt đến nơi ở mới gần trung tâm xã hơn, cách nơi cũ khoảng 6km.

Đây là một quyết định chính xác nhưng thời điểm đó không ít người dân Xốp Mạt phản đối. Mặc dù sợ ma túy và hệ lụy của nó, nhưng họ không muốn rời khỏi nơi “chôn rau cắt rốn”, đặc biệt người dân nơi đây lo sợ về nơi ở mới sẽ cách xa nương rẫy, không biết làm việc gì để sinh sống. Lúc này, anh Lô Văn Phê đã cùng các cấp chính quyền vào cuộc, đi tới từng nhà để vận động, chỉ ra những mặt tốt và cho người dân thấy cơ sở hạ tầng khang trang và đầy đủ nơi ở mới.

Dần dần người dân đã hiểu được tầm quan trọng của việc di chuyển bản, cuối năm 2013, có 37/44 hộ dân đã chính thức di chuyển. Đầu năm 2014, những hộ dân cuối cùng đã chấp nhận cùng về nơi ở mới. Một bản Xốp Mạt khang trang được hình thành, người dân nơi đây cũng chính thức bước sang trang mới. Trước những nỗ lực đáng ghi nhận của anh Lô Văn Phê, vào năm 2016, anh chính thức được mọi người bầu làm trưởng bản Xốp Mạt.

Sung sướng chỉ vào hệ thống điện nước khắp cả bản, anh Lô Văn Phê, trưởng bản Xốp Mạt cho hay: “Sinh ra vào lớn lên ở đây, tôi cũng không ngờ có ngày chứng kiến sự thay đổi kỳ diều của bản. Cuộc sống người dân đang dần ấm no hơn, một số nhà đã có thể mua được tivi và xe máy. Nếu nghĩ đến cách đây 5 năm thôi, số người nhiễm HIV còn nhiều, số người nghiện không đếm được, thì giờ đúng là kỳ tích”.

Xốp Mạt hôm nay là những căn nhà sàn lợp ngói, có 44 hộ với 157 nhân khẩu, đường sá được bê tông hóa. Tại điểm định cư mới này, các công trình phúc lợi phục vụ đời sống người dân được xây dựng khang trang với điểm nhà trẻ, nhà văn hóa, trạm y tế…

Từ một điểm nóng về ma túy, đến nay vấn nạn ma túy đã được khống chế ở Xốp Mạt. Hiện cả bản Xốp Mạt chỉ còn 2 người nghiện nhưng không thường xuyên có mặt ở địa phương. Số đối tượng có tiền án, tiền sự về tội danh này đã thụ án xong trở về địa phương tái hòa nhập cộng đồng khoảng trên dưới 10 người. Điều đáng mừng, tất cả những người trở về hòa nhập cộng đồng tốt, đều tu chí làm ăn và không quay lại con đường cũ. Những dãy nhà ngói mới đỏ tươi, xen giữa những vườn cây bắt đầu lên xanh, đang mở ra những ngày mới nhiều hy vọng cho bản tái định cư này.

“Xác định, muốn bản Xốp Mạt bình yên và phát triển, trước hết phải xóa được tệ nạn ma túy. Chính vì vậy, chính quyền tỉnh Nghệ An, huyện Tương Dương, xã Lượng Minh luôn nỗ lực trong công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật đối với người dân trên địa bàn. Đặc biệt, giải thích cho người dân hiểu về hệ lụy của ma túy, hướng dẫn người dân tố giác tội phạm để ma túy không tiếp tục len lỏi sâu vào từng thôn bản… Bên cạnh đó, lực lượng chức năng địa phương liên tiếp tổ chức hàng loạt cuộc truy quét, xử lý các tụ điểm bán lẻ ma túy trên địa bàn”, anh Phê cho biết.

Sự vào cuộc một cách “tổng lực” của cả hệ thống chính trị đã giúp bản Xốp Mạt thay đổi. Người dân Xốp Mạt đã nhận thức được sự nguy hại và những hệ lụy đau lòng của tệ nạn ma túy nên chủ động phòng chống. Cùng với đó, bà con đã biết chăm chú làm ăn, vun đắp cho cuộc sống và tham gia tích cực các phong trào của địa phương. Từ một “điểm nóng” về ma túy, Xốp Mạt nay đã và đang dần hồi sinh.

“Mới đây, vào ngày 13/5/2018, Xốp Mạt vừa đón danh hiệu bản bản văn hóa. Đây là kết quả vô cùng tự hào, hiện nay chúng tôi không còn là “thánh địa” ma túy nữa. Mặc dù vẫn còn nhiều việc phải làm, thế nhưng tôi tin tưởng với sự đoàn kết, chung sức, chung lòng của người dân và các cấp chính quyền thì tương lai của bản Xốp Mạt sẽ phát triển”, trưởng bản Lô Văn Phê tự hào.